آموزشي

آموزشي-تربيتي وعلمي

جمعه ۲۱ اردیبهشت ۰۳

آغازسالتحصيلي

مدرسه رفتن آمادگي رواني مي خواهد

مدرسه رفتن آمادگي رواني مي خواهد


والدين چگونه مي‌توانند كودكشان را براي ورود به مدرسه آماده كنند؟
خانواده اولين بستر و عامل رشد و پرورش قواي مختلف كودك به حساب مي‌آيد. پدر و مادر با روش‌هاي تربيتي و ارتباطي خود شرايط و مقدمات پرورش استعدادهاي دروني كودك را فراهم مي‌كنند و هرچه خود را بيشتر به توانايي‌ها و مهارت‌هاي لازم براي فرزندپروري تجهيز كرده باشند بهتر و موثرتر از عهده اين امر برخواهند آمد. ورود به مدرسه نيز نه تنها آمادگي كودك، بلكه آمادگي پدر و مادر را نيز طلب مي‌كند؛ يعني والدين آماده قادر به ايجاد آمادگي در كودك هستند.
اين آمادگي‌ها چگونه بايد ايجاد شود؟
آمادگي جدا شدن، چه قبل از مدرسه و چه بعد از مدرسه، بايد بين پدر و مادر و كودك ايجاد شود. يعني پدر و مادر با آموختن مهارت‌هايي به فرزندشان اين اعتماد به نفس را در او ايجاد مي‌كنند كه كودك بتواند ساعاتي دور از والدين باشد و اين تجربه را كسب كند كه عدم حضور يا خروج آنها از خانه براي ساعاتي، نه تنها اتفاقي ايجاد نمي‌كند كه شايد بعد از آن به بهتر شدن روابط ميان آنها نيز منجر بشود. به همين دليل روان‌شناسان توصيه مي‌كنند كه بايد كودك را قبل از سنين ورود به مدرسه در زمان‌هايي كوتاه به مراقب جديد يا مهدكودك بسپاريد يا به بهانه خريد براي مدت كوتاهي بيرون برويد تا كودك تنهايي و جدايي از مادر را تجربه كند. در عين حال، مي‌توانيد از تجربيات خوب زمان تحصيل‌تان براي كودك بگوييد تا از مدرسه تصوير مثبتي در ذهنش بسازد. از طرفي، اجازه دهيد تا كودك شما بداند كه مي‌فهميد چقدر سخت است كه انسان از كسي كه تا اين حد دوستش دارد جدا شود اما زياد با او همدردي و دلسوزي نكنيد.
هنگام ترك كودك، چه؟ رفتارمان در اين شرايط چگونه بايد باشد؟
هنگام ترك كودك بايد او را ببوسيد و نوازش كوتاهي كنيد و با خوشرويي از او خداحافظي كنيد. البته مراسم خداحافظي و ترك كودك را خيلي طولاني نكنيد. بر احساسات دلسوزانه خود غلبه كنيد و چند بار نرويد و برگرديد اما پس از بردن كودك به مهد يا مدرسه مدتي آنجا بمانيد، سپس كودك را با معلم يا دانش‌آموزان تنها بگذاريد و به خانه برگرديد. در عين حال، فراموش نكنيد كه دزدكي و يواشكي ترك كردن كودك بزرگ‌ترين اشتباه است. اگر هم كودك تحت هيچ شرايطي حاضر نشد روز دوم مدرسه برود، براي او فعاليت‌هاي تفريحي و سرگرمي فراهم نكنيد.
چه توصيه‌اي به والدين بچه‌هاي كلاس‌اولي داريد تا كودكشان را از لحاظ رواني براي ورود به مدرسه آماده كنند؟
كودك را از شرايطي كه ايجاد نگراني مي‌كند، دور كنيد و بدانيد كه با برخورد آرام، منطقي و خالي از ترس شما با مدرسه، كودك شما نيز با آرامش بيشتري موقعيت جديد را مي‌پذيرد. در عين حال، يادگيري را امري شيرين و لذت‌بخش نشان دهيد. پدر و مادري كه با فراگرفتن چيزي جديد شاد و خوشحال مي‌شوند و اين شادي را در محيط خانه نشان مي‌دهند در واقع به كودك مي‌آموزند كه يادگيري و كشف همه را خوشحال مي‌كند و اصولا امري جذاب و خوشايند است. كارهاي ساده خانه را انتخاب كرده و انجام آن را به عهده كودك بگذاريد و موقعيتي فراهم كنيد تا كودك بتواند با موفقيت آن كار را به سرانجام برساند. اين كار علاوه بر ايجاد حس مسووليت، اعتماد به نفس و انگيزه كودك را براي پيگيري و انجام كارهايي كه به عهده او گذاشته مي‌شود بالا مي‌برد. توجه داشته باشيد كه براي ايجاد عادت مطالعه در كودك هيچ چيزي موثرتر از وجود پدر و مادري نيست كه در حضور و همراه با كودك مطالعه مي‌كنند و مطالعه را امري لذت‌بخش نشان مي‌دهند. با كودكان‌تان صحبت كنيد و به صحبت‌هاي آنها گوش دهيد. براي كودك قصه بخوانيد و در مورد آن به گفت‌وگوي دوطرفه بنشينيد. با اين كار مهارت كودكتان را در نشستن، گوش دادن، صحبت كردن و دقت و تمركز افزايش مي‌دهيد.

 

حالا اگر همه اين كارها را انجام داديم و باز هم كودكمان رغبتي براي رفتن به مدرسه پيدا نكرد، چه؟
اگر پس از گذشت 2 هفته كودك هنوز آرام نگرفته است و مشكلات هنگام جدايي ادامه دارد يا صبح‌ها قبل از جداشدن از مادر و رفتن به مهدكودك يا مدرسه ناراحتي‌هاي جسمي مكرر مانند سردرد، دل‌درد، سرگيجه، حالت تهوع، استفراغ، تپش قلب و... دارد، حتما بايد مشاوره تخصصي‌تر دريافت كند؛ چرا كه اضطراب جدايي به سال‌هاي ابتدايي مدرسه كشيده شده و با فعاليت‌هاي متناسب رشدي و سني كودك تداخل مي‌كند. البته همان‌طور كه گفتم اكثر كودكان تنها پس از گذشت چند روز از آغاز مدرسه با محيط جديد آشنا مي‌شوند و مشكلي نخواهند داشت.
حرف آخر
فراموش نكنيد كه اضافه شدن فعاليت‌هاي مدرسه نبايد به حذف ديگر نيازهاي كودك مثل بازي، گردش يا تماشاي تلويزيون منجر شود؛ بلكه انجام تكاليف مدرسه بايد در كنار ساير نيازها و علايق كودك برنامه‌ريزي شود و اين برنامه را شرايط و وضعيت داخل خانواده شما مشخص مي‌كند و هيچ برنامه ثابت و قطعي در اين مورد وجود ندارد. به فرزندتان اطمينان دهيد كه در زمان‌هايي كه او در خانه نيست اتفاق خاص و جذابي در خانه نمي‌افتد. در اين صورت فرزندتان با خيال راحت‌تر ساعت‌هاي حضور در مدرسه را مي‌پذيرد. در كنار همه اين نكات، روز اول مدرسه را به روزي خاص براي او تبديل كنيد. برنامه‌هايي ترتيب دهيد كه كودك به آن علاقه ويژه‌اي دارد يا كار جذابي كه تا به حال انجام نداده است، برايش برنامه‌ريزي كنيد. داشتن خاطره خوش از رفتن به مدرسه مهم‌ترين تجربه‌اي است كه بايد به دنبال ايجاد آن باشيد.
منبع:www.salamat.com

پرورش خلاقيت دركودكان

پرورش خلاقيت در كودكان



كودك خلاق,خلاقيت چيست

رشد خلاقيت در بيشتر كودكان از ۵ سالگي به بعد آغاز مي‌شود

 

«آلن آلدا»، بازيگر و كارگردان نامدار آمريكايي، مي‌گويد: "خلاقيت جايي است كه هيچ كس ديگري تا به حال پاي نگذاشته است. براي كشف خود و يافتن هر چيز فوق العاده‌اي به وسيله شهود، بايد از شهر آسايش خود به بيابان‌هاي وحشي و ناشناخته مهاجرت كرد."
 
تفكر خلاق
اگر بخواهيم تفكر خلاق را معنا كنيم، بايد بگوييم كه وقتي از مجموعه اطلاعات و داده‌ها يك فكر جديد و نو ارائه شود، تفكر خلاق حاصل شده است. در واقع مجموعه‌اي از افكار رها شده كه به تنهايي ثمري ندارد يا كيفيت بالايي ندارد، به اشكال جديدي تبديل مي‌شود كه نتيجه بخش و مفيد است. تمامي اختراعات، حاصل تفكر خلاق است يعني فكر جديدي كه در يك مجموعه به توليد شي جديدي منجر شده است.گاهي تفكر خلاق به نوآوري منجر مي‌شود؛ يعني از داده‌ها و مصالح موجود استفاده جديدي مي‌شود. براي داشتن تفكر خلاق به زمينه‌هايي نياز است. طبيعي است كه هر كودكي با سطحي از هوش، توانمندي، استعداد و علاقه به دنيا مي‌آيد و شيوه پرورش تفكر خلاق در كودكان متفاوت است اما مي‌توان زمينه هاي بروز تفكر خلاق را در كودكان فراهم كرد.

۵ سالگي، اوج تفكر خلاق
از آن جا كه كودكان پيش از ۵ سالگي توجه و تمركز كمتري دارند، رشد خلاقيت در بيشتر كودكان از ۵ سالگي به بعد آغاز مي‌شود اما هستند كودكان خلاقي كه از ۲ سالگي كارهاي خلاقانه انجام مي‌دهند و البته هوش بالاتري نسبت به همسالان خود دارند. بنابراين والدين از ۵ سالگي به بعد با اتخاذ شيوه‌هاي متعدد مي‌توانند اميدوار باشند كه خلاقيت در كودكشان پرورش پيدا كند. برخلاف تصور بسياري از والدين درباره اين كه براي افزايش خلاقيت كودك نياز به سرمايه‌گذاري مالي وجود دارد، در اين راستا فقط لازم است كودك درباره اشياي موجود در محيط پيرامون خود اطلاعات كافي داشته باشد و اجازه يابد آن چه كنجكاوي‌اش را تحريك كرده است، در اختيار داشته باشد.

آيا علاقمنديد كه كودكانتان به بالاترين بخش خلاقيت خود برسند؟ پس مي‌توانيد از راه‌هاي ساده‌اي كه در ادامه مي‌آيد، استفاده كنيد. راه‌هاي رسيدن به خلاقيت بسيار پيچيده و تاريك است ولي با چند نشانه و علامت، مي‌توان آن را يافت. در ادامه، چند راه ساده براي بالا بردن خلاقيت كودكان توضيح داده مي‌شود.

1- اشتباه كردن خوب است. پژوهشگر دانشگاه استنفورد، محقق روش‌هاي فكري و نويسنده كتاب «روانشناسي جديد براي موفقيت»، «كارول دويك» بر اين باور است كه كودكاني كه از شكست خوردن مي‌ترسند كمتر خلاقيت از خود نشان مي‌دهند. اگر كودك شما از اشتباه كردن مي‌ترسد، به او بگوييد: "باز هم سعي كن انجامش دهي." همان گونه كه دوست و همكارم «بن گراسمن كان» از سازمان نوآوري «نورداستورم» عقيده دارد كه شكست، حركت به جلو و پيشرفت است. با نگاه كردن به اشتباهات مي‌توان فرصت‌هاي رشد را فراهم نمود.

2- در هنگام تشويق كودك، هوشيار باشيد. همه ما درباره اين كه چگونه ستايش و تشويق به تفكر مستقل كودك آسيب مي‌رساند، شنيده‌ايم. در كتاب «آلفي كوهن» به نام «تنبيه به وسيله تشويق»، در مورد مشكلات ستاره‌هاي طلايي، طرح‌هاي تشويي، نمرات عالي، تشويق‌هاي بي‌رويه و ديگر راه‌هاي رشوه دادن، نويسنده در مورد چگونگي تشويق و ايجاد انگيزه در مردم براي به دست آوردن پاداش بيشتر توضيح داده است. مشكلاتي به همراه تشويق وجود دارد كه مي‌تواند كودك را از جستجو براي انگيزه‌هاي دروني خود بازدارد. اين موضوع نشان دهنده اين نيست كه هرگونه تشويقي نامناسب است ولي در آينده اگر مي‌خواهيد كودك خود را تشويق كنيد، سعي كنيد با جمله‌اي هدفمند مانند؛ "مي‌بينم كفشت را خودت پوشيدي!" يا "واقعاً براي حل اين مسئله رياضي زياد زحمت كشيدي و سخت كار كردي!" همراه باشد.

3- از بهم ريختگي به هم نريزيد. بيشتر ما خواستار يك مكان پاكيزه و مرتب هستيم و از شلوغي و بهم ريختگي احساس پريشاني مي‌كنيم. با اين حال هنگامي كه كودكان و حتي بزرگسالان در حالت خلاقيت خود بسر مي‌برند، همه چيز به سرعت بهم مي‌ريزد. دفعات بعد كه كودك‌تان از شما درخواست آبرنگ كرد و يا خواست اسباب‌بازي‌هاي خود را روي كف اتاق بريزد، به او فضاي كافي دهيد و يا اگر هوا خوب و شرايط مناسب است او را به حياط و يا بيرون از خانه ببريد. احتمالا بايد آن بهم ريختگي را هم خودتان جمع كنيد ولي خلاقيت كودك شما بر آن ارجحيت دارد.


4- مدل خلاقيت براي فرزند خود شويد. چه مقدار خلاق هستيد؟ در چه كاري مي‌توانيد از خلاقيت خود بهره و لذت ببريد؟ آشپزي، آواز خواني، باغباني، نقاشي، رقص؟ كودكاني كه والدين خود را در حال خلاقيت ببينند بيشتر به سوي اين فعاليت‌ها جذب مي‌شوند. اگر مدت مديدي از آخرين خلاقيت شما مي‌گذرد، به وسيله كودك درون خود فكر و تلاش كنيد و آنچه شما را در آن هنگام خوشحال مي‌كرد بياد آوريد و زمان خود را، حتي براي نيم ساعت، صرف آن كار كنيد. سپس احساس خود را دريابيد و ببينيد آيا از انجام آن لذت برديد و مي‌خواهيد كه روز ديگر هم اين كار را تكرار كنيد؟

 كودك خلاق,خلاقيت چيست

 شيوه پرورش تفكر خلاق در كودكان متفاوت است

 
5-ذهن خود را باز نگه داريد. به كودك خود گزينه‌هاي را ارائه دهيد كه براي تفكر مستقل وي مناسب باشد. شما ممكن است كه خود عادت به شام يا صبحانه خوردن نداشته باشيد ولي اگر فرزند شما براي صبحانه و قبل از رفتن به مدرسه ماكاروني مي‌خواهد، به وي در آشپزخانه كمك كنيد كه خودش غذاي مورد علاقه‌اش را آماده سازد. اگر كودك شما علاقمند به كمك در كارهاي آشپزخانه است، آنجا را به يك آزمايشگاه علمي براي وي تبديل كنيد و مواد و وسايل لازم را برايش مهيا سازيد.

 

6- گامي به عقب برداريد. اين مورد ممكن است اينطور به نظر بيايد كه موارد قبل را كمي نقض كرده باشد ولي مهم اين است به ياد داشته باشيد كه تعادل داشتن در همه موارد لازم است. اگر كودك احساس كند كه همواره تحت نظارت است، ممكن است كه كمتر ريسك كند كه اين موضوع باعث كاهش خلاقيت وي گردد. اگر مشوق استقلال كودك خود باشيد، خواهيد ديد كه قوه تخيل وي هم شكوفا مي‌شود. در آينده هنگامي كه فرزند خود را در حال آرام بازي كردن، نقاشي يا نوشتن ديديد، از اظهار نظري مانند؛ «چه مي‌كشي؟!» خودداري كنيد. چنين جملاتي او را از حالت خلاقيت خارج مي‌سازد، در عوض براي خود يك فنجان قهوه درست كنيد و از لحظات‌تان لذت ببريد.

7- بازگشت به مباني. اسباب‌بازي‌هايي كه سروصدا توليد مي‌كنند، بسيار سرگرم‌كننده هستند و به طور قطع جاي خود را دارند ولي به تفكر خلاق كودك شما كمكي نمي‌كنند. اسباب‌بازي‌هايي مانند ميله‌هاي سبك، لوله‌هاي پلاستيكي، بلوك‌هاي سبك با اشكال متفاوت، عروسك، لوازم اداري، شن و ماسه و آب اين كار را انجام مي‌دهد.براي تماشاي بازي كودك خود وقت بگذاريد و نگاهي سريع به ابزار موجود خود بياندازيد. چه چيزي مي‌تواند كودك شما را بيشتر سرگرم كند؟ چه اشيايي او را به بازي‌هاي خلاقانه وامي‌دارد؟ آيا مي‌توانيد اسباب‌بازي‌هايي كه بسته هستند (اسباب‌بازي‌هايي كه با يك يا دو دگمه كار مي‌كنند) را با يك اسباب‌بازي‌ باز (اسباب‌بازي‌هايي مانند بلوك كه كار بيشتري مي‌توان با آن انجام داد) معاوضه كنيد؟

8-وقت خود را براي حلاقيت فرزندتان تنظيم كنيد. اين براي والدين شاغل مي‌تواند مشكل باشد ولي كودكان نياز به زمانِ از پيش تعيين‌نشده براي تصور، ساختن، تجربه‌اندوزي و كشف دارند. اين موضوع مي‌تواند نيم ساعت نقاشي پس از شام خوردن و كتاب خواندن قبل از رفتن به رختخواب باشد يا اين كه يك ساعت در آخر هفته خود را به او اختصاص دهيد. براي اين كار به طور حتم، زمان بگذاريد.


9- كاهش نشستن در جلو صفحۀ نمايش (تلويزيون، مانيتور،...). براي برخي از خانواده‌ها اين مشكل به سختي حل مي‌شود ولي همگي ما مي‌توانيم تلاش كنيم كه زمان كمتري به تماشاي فيلم و كارتون يا بازي‌هاي كامپيوتري صرف و به جاي آن نقاشي، شهرسازي با بلوك و خمير بازي يا هر كار خلاقانه ديگر كنيم.

10- توجه و اشاره به نكات كوچك زندگي. اين نكات ريز مي‌تواند يك قورباغه در پارك، شكل خطوط روي درختان يا ابري زيبا باشد. اين موضوع باعث شگفتي و توجه كودك براي قدرشناسي چيزهاي كوچك در زندگي مي‌شود.

طرح درس حل مسئله ازطريق تشكيل معادله

طرح درس حل مسئله ازطريق تشكيل معادله

سركارخانم حميده شجاعت

دانلودفايل:http://uppc.ir/do.php?filename=146764176988191.pdf

طرح درس حل مسئله باراهبردزيرمسئله

طرح درس حل مسئله باراهبردزيرمسئله

خانم ويداحسين زاده

 

دانلودفايل:   http://uppc.ir/do.php?filename=146475770896761.pdf

نكات قابل توجه درايام امتحانات

نكات قابل توجه درايام امتحانات


امتحان معيار ارزشيابي دانسته‌ها و توانايي‌هاي دانش آموزان مي باشدو آنان مي‌‌توانند از آن به عنوان ابزاري براي ارزيابي مهارت هاي يادگيري خود استفاده كنند. اما شرايط فيزيكي و ذهني وجود دارد كه عملكرد دانش آموزان در حين امتحان را تحت تأثير قرار مي‌‌دهد. بنابراين دانش آموزان بايدنكاتي راقبل وبعدامتحانات درنظرداشته باشندكه به شرح ذيل مي باشند:

 

جهت مشاهده مطالب درادامه مطلب كليك كنيد:

تاريخچه عددصفر

تاريخچه عددصفر

يكي از معمول ترين سئوالهائي كه مطرح مي شود اين است كه: چه كسي صفر را كشف كرد؟ البته براي جواب دادن به اين سئوال بدنبال اين نيستيم كه بگوئيم شخص خاصي صفر را ابداع و ديگران از آن زمان به بعد از آن استفاده مي كردند. 
اولين نكته شايان ذكر در مورد عدد صفر اين است كه اين عدد دو كاربرد دارد كه هر دو بسيار مهم تلقي مي شود يكي از كاربردهاي عدد صفر اين است كه به عنوان نشانه اي براي جاي خالي در دستگاه اعداد (جدول ارزش مكاني اعداد) بكار مي رود. بنابراين در عددي مانند 2106 عدد صفر استفاده شده تا جايگاه اعداد در جدول مشخص شود كه بطور قطع اين عدد با عدد 216 كاملاً متفاوت است. دومين كاربرد صفر اين است كه خودش به عنوان عدد بكار مي رود كه ما به شكل عدد صفر از آن استفاده مي كنيم. 
هيچكدام از اين كاربردها تاريخچه پيدايش واضحي ندارند. در دوره اوليه تاريخ كاربرد اعداد بيشتر بطور واقعي بوده تا عصر حاضر كه اعداد مفهوم انتزاعي دارند. بطور مثال مردم دوران باستان اعداد را براي شمارش تعداد اسبان، ... بكار مي برند و در اينگونه مسائل هيچگاه به مسئله اي برخورد نمي كردند كه جواب آن صفر يا اعداد منفي باشد. 
بابليها تا مدتها در جدول ارزش مكاني هيچ نمادي را براي جاي خالي در جدول بكار نمي بردند. مي توان گفت از اولين نمادي كه آنها براي نشان دادن جاي خالي استفاده كردن گيومه (") بود. مثلاً عدد6"21 نمايش دهنده 2106 بود. البته بايد در نظر داشت كه از علائم ديگري نيز براي نشان دادن جاي خالي استفاده مي شد وليكن هيچگاه اين علائم به عنوان آخرين رقم آورده نمي شدندبلكه هميشه بين دو عدد قرار مي گيرند بطور مثال عدد "216 را با اين نحوه علامت گذاري نداريم. به اين ترتيب به اين مطلب پي مي بريم كه كاربرد اوليه عدد صفر براي نشان دادن جاي خالي اصلاً به عنوان يك عدد نبوده است. 
البته يونانيان هم خود را از اولين كساني مي دانند كهدرجاي خالي ,صفر استفاده مي كردند اما يونانيان دستگاه اعداد (جدول ارزش مكاني اعداد) مثل بابليان نداشتند. اساساً دستاوردهاي يونانيان در زمينه رياضي بر مبناي هندسه بوده و به عبارت ديگر نيازي نبوده است كه رياضي دانان يوناني از اعداد نام ببرند زير آنها اعداد را بعنوان طول خط مورد استفاده قرار مي دادند. 
البته بعضى ازرياضي دانان يوناني ثبت اطلاعات نجومي را بر عهده داشتند. در اين قسمت به اولين كاربرد علامتي اشاره مي كنيم كه امروزه آن را به اين دليل كه ستاره شناسان يوناني براي اولين بار علامت 0 را براي آن اتخاذ كردند، عدد صفر مي ناميم. تعداد معدودي از ستاره شناسان اين علامت را بكار بردند و قبل از اينكه سرانجام عدد صفر جاي خود را بدست آورد، ديگر مورد استفاده قرار نگرفت و سپس در رياضيات هند ظاهر شد. 
هنديان كساني بودند كه پيشرفت چشمگيري در اعداد و جدول ارزش مكاني اعداد ايجاد كردند هنديان نيز از صفر براي نشان دادن جاي خالي در جدول استفاده مي كردند. 
اكنون اولين حضور صفر را به عنوان يك عدد مورد بررسي قرار مي دهيم اولين نكته اي كه مي توان به آن اشاره كرد اين است كه صفر به هيچ وجه نشان دهنده يك عدد بطور معمول نمي باشد. از زمانهاي پيش اعداد به مجموعه اي از اشياء نسبت داده مي شدند و در حقيقت با گذشت زمان مفهوم صفر و اعداد منفي كه از ويژگيهاي مجموعه اشياء نتيجه نمي شدند، ممكن شد. هنگاميكه فردي تلاش مي كند تا صفر و اعداد منفي را بعنوان عدد در نظر بگيريد با اين مشكل مواجه مي شود كه اين عدد چگونه در عمليات محاسباتي جمع، تفريق، ضرب و تقسيم عمل مي كند. رياضي دانان هندي سعي بر آن داشتند تا به اين سئوالها پاسخ دهندو در اين زمينه نيز تا حدودى موفق بوده اند . 
اين نكته نيز قابل ذكر است كه تمدن ماياها كه در آمريكاي مركزي زندگي مي كردند نيز از دستگاه اعداد استفاده مي كردند و براي نشان دادن جاي خالي صفر را بكار مي برند. 
بعدها نظريات رياضي دانان هندي علاوه بر غرب، به رياضي دانان اسلامي و عربي نيز انتقال يافت. فيبوناچي، مهمترين رابط بين دستگاه اعداد هندي و عربي و رياضيات اروپا مي باشد.

افسردگي دانش آموزان

با افسردگي دانش آموز چه كنيم؟


يكي از مسائلي كه معلم‌ها جداي از مسائل تحصيلي و آموزشي با آن مواجه هستند، رفتار دانش آموزان است. اكثر معلمان با خود فكر مي‌كنند كه بچه‌ها را چگونه كنترل كنيم و رفتار آن‌ها را چگونه به سمتي هدايت كنيم تا امر آموزش به شكل بهتري صورت گيرد؟

در نظر نگرفتن بخش روان شناختي و رفتاري شاگردان در كلاس مي‌تواند امر آموزش را تحت تأثير قرار دهد.

 يك معلم بايد با روحيات، نيازها، مشكلات و رفتار دانش آموزان و دلايل رفتار آنان آشنا باشد تا بتواند كلاس را به شكل مطلوبي اداره كند و بتواند علاوه بر آموزش مطالب درسي به مسائل روان شناختي بچه‌ها نيز توجه داشته باشد.

بيشتر مسائل تحصيلي و روان شناسي دانش آموزان با هم آميخته‌اند. يك كودك داراي مشكل، ظاهراً مشكل تحصيلي دارد اما وقتي بررسي مي‌شود مي‌بينيم مسائل رواني منجر به مشكل تحصيلي وي شده است. مشكلات رواني از قبيل اضطراب، افسردگي، كاهش انگيزه، نبودن اعتماد به نفس، خشم و...

 همچنان كه امتناع از مدرسه رفتن مدرسه و مشكلات حضور در كلاس ممكن است ناشي از بيماري روان‌پزشكي باشد. اين بيماري‌ها عبارتند:

1. اضطراب جدايي
2. افسردگي
3. بي اعتنايي مقابله‌اي
4. ساير اختلالات

كودكان به هيچ وجه در برابر عواطف شديد و حوادث تنش‌زايي كه ممكن است به افسردگي منجر شوند، مصون نيستند. هركدام از اين مشكلات با دلايل مختلفي به وجود مي‌آيند و اگر بررسي نشوند مشكلات جبران ناپذيري در پي خواهد داشت. معلم‌ها مي‌توانند با ارتباط والدين، نقش موثر در ارتباطات داخل خانواده داشته باشند و بر رفتار دانش آموزان اثر بگذارند. 

 مشاجره والدين عامل افسردگي و افت تحصيلي فرزندان

يكي از معلمان مي‌گفت شاگردي داشتم كه ساعت اول كلاس درس نمي‌توانست به سوالات جواب دهد، ولي ساعت دوم خوب جواب مي‌داد! اين موضوع باعث تعجب من شده بود تا اين كه پس از بررسي فهميدم علت چيست. متوجه شدم همان شاگرد زنگ تفريح از مدرسه بيرون و به در منزلشان مي‌رود و از خواهرش سوال مي‌كند كه مادر در منزل است يا خير!؟

علتش اين بود كه والدينش اختلاف داشتند پدر او به مادرش مي‌گفت طلاقت مي‌دهم؛ اين موضوع در ذهن كودك باقي مي‌ماند. ساعت دوم كه در خانه مي‌رفت و مي‌فهميد كه مادر هنوز در خانه است و بيرون نرفته، شاد مي‌شد و افسردگي‌اش از بين مي‌رفت. مسائلي اين‌چنين توجه دانش آموز را از درس منحرف مي‌سازد.

عامل ديگري كه سبب افسردگي و افت تحصيلي مي‌باشد كتك زدن فرزند از سوي والدين است. تنبيه بدني باعث لجباز شدن كودك مي‌شود؛ حتي اگر فرزند دانشجو باشد، تنبيه بدني باعث مي‌شود وي درس نخواند و بدين وسيله از والدينش انتقام بگيرد.

بنابراين احترام به فرزند سبب شادابي و رشد اجتماعي و تحصيلي او مي‌شود.

 برخي از نشانه‌هاي بروز افسردگي در كودكان:

 از دست دادن اشتها، يا كاهش وزن.

  • از دست دادن ميل به بازي كردن.
  • از دست دادن اعتماد به نفس يا عزت نفس.
  • بي‌علاقگي كلي به خود، اعضاي خانواده يا فعاليت‌هايي كه زماني مورد علاقه وي بودند.
  • عدم تمايل رفتن به مدرسه.
  • تغييرات قابل‌ توجه در عادات خواب و خوراك.
  • بروز مكرر يا طولاني مدت علائم جسمي مانند دل‌درد، سردرد و...
  • حملات مكرر خشم يا پرخاشگري

آري، كودك افسرده فاقد انرژي لازم است و احساس خستگي مي‌كند. از لحاظ ظاهر رنگي پريده دارد و تمركز حواس او پايين مي‌آيد، چنانچه قادر به توجه كردن نيست. دانش آموز افسرده خود را فردي بي‌كفايت احساس مي‌كند و به لحاظ پايين بودن سطح توجه تمركز، اغلب قادر به درس خواندن نيست. يادگيري او كُند مي‌شود و علاقه‌اي به درس و مدرسه نشان نمي‌دهند.

 افت تحصيلي براي وي پيش مي‌آيد و تدريجاً تمايل رفتن به مدرسه در او كم مي‌شود. در اين شرايط والدين معمولاً علت را در مدرسه جست و جو مي‌كنند؛ در حالي كه اغلب، علت اين نوع ترس افسردگي كودك است. كودكان افسرده بسيار به مادر وابسته مي‌شوند و نگران از دست دادن مادر يا بيمار شدن وي هستند؛ براي همين از مدرسه دوري مي‌كنند.

 پيشگيري و درمان

خانواده و فضاي رواني آن در پيشگيري از افسردگي و درمان اين اختلال بسيار موثر است.  البته در صورتي كه افسردگي، حاصل عوامل دروني باشد، درمان آن متفاوت است و بايد كودك را نزد روان‌پزشك متخصص برد تا با روان درماني بهبود يابد.

اما براي درمان افسردگي‌هاي محيطي (كه بيشترين نوع افسردگي كودكان را شامل مي‌شود) ساختن فضايي دوستانه و صميمانه،  فضايي كه كودك در آن احساس كند همه دوستش دارند و نيازهاي به جاي او را برآورده مي‌سازند، از مهمترين عوامل است.

ارتباطات منفي و عاري از عشق و پذيرش، مي‌توانند افسرده ساز باشند. بنابراين وجود محيطي سرشار از محبت و روابطي سالم و صميمي در خانواده و مدرسه براي كودكان ضروري است. اولياي خانه و مدرسه بايد بكوشند تا روابط بچه‌ها با بستگان و دوستان به طريقي مثبت و موثر برقرار باشد.

در درمان كودكان افسرده توجه به علت افسردگي اهميت فراوان دارد؛ مثلاً چنانچه منبع حمايتي را كه كودك از دست داده بشناسيم، مي‌توانيم جايگزين خوبي براي او در نظر بگيريم. افسردگي در اثر فقدان به وجود مي‌آيد؛ بنابراين در درمان بايد به فكر به دست آوردن چيزهاي مطلوب و دوست داشتني براي او باشيم. اولياي خانه و مدرسه بايد اجازه دهند تا كودك افسرده احساس خويش را بيان نمايد. بايد به احساس وي احترام گذاشت و سعي كرد تا با تغيير رفتار، تفسير كودك را از وقايع پيرامونش عوض نمود.

كودكان، بهترين منابع اطلاع رساني به بزرگسالان هستند. حتي مي‌توان از خود كودك اطلاعاتي درباره اين كه چرا غمگين است به دست آورد. در بسياري موارد، افسردگي كودك به نوع رابطه او با عزيزانش مربوط مي‌شود. گاهي رفتار خشونت بار پدر و عدم ابراز عشق و محبت توسط او به بروز حالات غم‌زدگي در وي مي‌انجامد. در اين صورت، آموزش والدين براي اين كه چگونه با فرزندشان رفتار كنند مي‌تواند بسيار كمك كننده باشد.

بنابراين روان درماني حمايتي، آموزش والدين، تغيير محيط و به دست آوردن چيزهاي مطلوب، از نكات مهمي است كه در درمان افسردگي كودك بسيار موثر است.

وظيفه والدين درفصل امتحانات

"وظيفه والدين در  فصل امتحانات چيست؟"


بيشترين ميزان ناراحتي ها، تيره شدن روابط و فاصله گرفتن والدين و فرزندان در زمان امتحانات است. بدون ترديد فصل امتحانات يادآور دغدغه ها و نگرانيهاست. اين دغدغه ها و نگرانيها محدود به دانش آموز نمي شود، بلكه فضاي خانه و خانواده را نيز در بر مي گيرد. گويي والدين و اعضاي خانواده امتحان دارند.

اين سؤال بسياري از والدين است كه "وظيفه آنها در شروع فصل امتحانات چيست؟" و "آيا ضروري است والدين خودشان را درگير مسائل درسي فرزندانشان كنند؟" يا "بهتر است بي اعتنا و بي تفاوت فرزندانشان را به حال خود رها كنند؟" در اين مطلب سعي شده است مهمترين وظايف والدين در فصل امتحانات مطرح شود:


وظايف والدين :

1- فضايي آرامبخش، شور آفرين و اطمينان بخش بيافرينند.
قطعاً اصلي ترين وظيفه والدين ايجاد فضايي صميمي، دلگرم كننده، فرحبخش و شورآفرين است. چنين فضايي درون محيط خانواده، دغدغه ها و نگرانيها را به حداقل مي رساند، امكان بروز استعدادها را ميسر مي سازد، تواناييهاي هوشي و عاطفي فرزندان را گسترش مي دهد و فرزندان را مسئول و متكي به خود بار مي آورد.

2- در برنامه هاي درسي فرزندتان دخالت نكنيد.
فرزندان شما بارها و بارها از معلمان، مشاوران و مدير مدرسه توضيحات فراواني شنيده اند. تاكيدهاي بيش از حد، امر و نهي هاي مكرر، سرزنش، دستورات شما در موقعيت دشوار امتحاني از سوي فرزندتان به عنوان دخالت تلقي مي شود. اگر فرزندتان تصميم گرفته به ميزان اندكي مطالعه كند، مطمئناً با امر و نهي شما همين ميزان اندك مطالعه را نيز انجام نخواهد داد.

3- مشكلات زندگي را به فرزندتان منتقل نكنيد.
مشكلات هميشه وجود دارند. مثلاً گاهي مسائل مالي عرصه را بر والدين تنگ مي سازد. طبعاً تحمل اين مشكلات صبر آنان را سرريز كرده و فشارهايي را به دانش آموزان منتقل مي كند ظرفيت دانش آموز محدود است و حساسيت وي زياد. همچنين بيان اختلافات خانوادگي و بازگويي مجدد آنها به همراه القاب تحقير آميز، جسم و روح فرزندتان را فرسوده مي سازد. آزردگي خاطر و فرسودگي جسم و روح فرزندتان مجالي براي يادگيري دروس به آنها نخواهد داد. تلاش كنيد مشكلات را با همه ابعاد و زواياي نگران كننده و طاقت فرسا به آنان بازگو نكنيد

4- تفريحات برنامه ريزي شده را جايگزين ساير فعاليت ها كنيد.
درس خواندن طولاني و خسته كننده به سود فرزندتان نيست. تفريح هر چند تفريحات ساده نظير گردش در فضاي آزاد، كوه، پارك رفتن و... فوائد زيادي براي شما و فرزندتان دارد. غالب اين تفريحات هزينه هاي كمتري در مقايسه با يك ميهماني رفتن يا ميهماني دادن بر دوش شما مي گذارد. به ميهماني رفتن و ميهماني دادن زياد، وقت زيادي از شما و فرزندانتان خواهد گرفت. در زمان امتحانات، ميزان رفت و آمدها را كم كنيد.

5- ارتباط خود را با مدرسه، معلمان، انجمن اوليا و مربيان بيشتر كنيد
ارتباط هر چه بيشتر شما با مدرسه و معلمان باعث خواهد شد فرزندتان با دلگرمي بيشتري درسها را دنبال كند. در ملاقات با معلمان و مشاوران از راهنماييها و توصيه هاي آنها حداكثر استفاده را ببريد كه چه كارهايي به سود فرزندان است و چه كارهايي بي نتيجه است.

6- شنونده صميمي حرفها و شكايت هاي فرزندتان باشيد
هميشه اوضاع بر وفق مراد نيست. گاه دانش آموز از درسي تنفر دارد گاه نسبت به رفتار معلمي اعتراض دارد يا از يادگيري درسي عاجز است. در بيشتر اين مواقع فرزندتان، راهنماييهاي شما را نمي خواهد، او به دنبال گوش شنوايي است. از توصيه كردن اجتناب ورزيد. وظيفه شما فقط شنيدن است. حرفهايش را بپذيريد، سعي كنيد احساس او را درك كنيد، مطمئن باشيد همه چيز به خير و خوشي خواهد گذشت.

7- در فرصتهاي مناسب، فرزندتان را تاييد و تشويق كنيد و از تحقير، سركوب كردن و طعنه زدن جداً بپرهيزيد.
بدون هيچ ترديدي كلمات ناراحت كننده، طعنه آميز و ريشخندكننده اجازه فعاليتهاي مفيد را از فرزندتان سلب مي كند. آيا شما خودتان حاضريد طعن، نيشخند، كلمات تحقيرآميز بشنويد و با وجود اين، كاري مثبت و سازنده انجام دهيد. با تشويق و تاييد فرزندتان حس عجيبي در وي رشد مي كند. او احساس مي كند كه قدرت عجيبي پيدا كرده است. قادر است بيشتر مطالعه كند، تمرين كند، ياد بگيرد، يادگيري برايش جالب و شورانگيز خواهد شد. لحن گرم و صميمي شما بر تاييد و تشويق صد چندان مي افزايد.

8- امتحان دانش آموز، وظيفه دانش آموز است نه وظيفه والدين
والدين مسئوليتهاي خودشان را دارند و دانش آموز مسئوليتهاي خودش را دارد. امتحان جزو وظايف اوست. اين وظيفه فرزند شماست كه به موقع درس بخواند، تمرين حل كند. خود را براي امتحان كلاس و امتحان آماده كند.

9- اعلام آماده باش براي شب هاي امتحان.
از ابتداي سال آنها را براي امتحانات آماده كنيد. دانش آموزاني كه با برنامه ريزي قبلي و در طول سال تحصيلي به مطالعه درس هاي خود پرداخته اند دغدغه كمتري

نسبت به ديگران دارند و مي توانند با سپري كردن روزهاي امتحان، نتيجه خوبي را براي خود رقم بزنند. اما بعضي از آن ها كه از قافله تحصيل بازمانده اند و فقط در كلاس درس حضور فيزيكي داشته اند روزهاي سختي را در پيش خواهند داشت.

موفق وسربلند باشيد.

ليست سايت هاي حاوي مقالات علمي

دسترسي به مقالات علمي،پژوهشي،دانشجويي،آموزشي،تربيتي ونشريات

 

جهت دريافت فايل درادامه مطلب كليك كنيد: